دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح احوال و زندگانی نسبت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » نسبت نیریزی »
     نام وى مؤمنا،«مشهور به مؤمن کلو » و متخلص به نسبت بود. در تذکره‌‌‌ها و منابعى که نام او آمده از وى با عناوین «مومنا» ، «مؤمنا نیریزى» ، «نسبت نیریزى»  و «نسبت فارسى»  یاد شده است. در تذکره شام غریبان  در دو جا و تحت عنوان «نسبت» و «نسبت مؤمنا تبریزى» ذکر او آمده، که تبریزى تصحیف نیریزى است .      تاریخ ولادت و وفات مؤمنا دانسته نیست. قدیمترین منبعى که در آن، شرح حال وى آمده،...

شرح کتاب ظاهرات الفلک (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
اصل این کتاب از اقلیدس است. تنها اطلاعى که از این کتاب داریم، گزارش مختصرى است که خواجه نصیر الدین طوسى در تحریر کتاب ظاهرات الفلک به دست داده است. او در مقدمه کتاب گفته است که در تحریر این کتاب، فقط نسخه پراشتباه و غلطى که تمامى آن تصحیف و تحریف شده بود در دست داشتم ... پس از مدّتى شرحى از نیریزى بر آن یافتم که آن نیز سقم و پر از اغلاط فاحش بود. ظاهرا...

تذکره مدائح مویدیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
تذکره مدائح مؤیدیه: این اثر را به اشتباه مدایح معتمدیه نیز خوانده ‏اند . این تذکره شامل قصاید و اشعارى است به فارسى و عربى در مدح شاهزاده طهماسب میرزا مؤیدالدوله که به احتمال در سال هایى که وى بر فارس حکومت مى‏ کرده - 1269 - 1275 ه . ق. و 1277 - 1285 ه . ق. - سروده شده است و اشعارى از میرزا اسحاق شمس المعالى و دیگر شاعران هم عصر او را دربر دارد.     ...

تفسیر کتاب الاربعه (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 نخستین بار در فهرست ابن ‏ندیم و تاریخ ‏الحکماء قفطى از آن یاد شده است . بغدادى در هدیه العارفین آن را تفسیر الکتب الاربعه خوانده است . این کتاب را ابراهیم بن صلت به عربى ترجمه و حنین بن اسحاق آن را اصلاح کرد و پس از آن شروح مختلفى بر آن نوشتند که از جمله آن شروح، شرح ابوالعباس نیریزى بود . از این کتاب، اثرى در دست نیست....

شهره شدن شیرین در نکوئی (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
 "شهره شدن شیرین در نکوئى" چو شد افسانهْ شیرین در نکویى                      وز او شد تازه ملک خوبرویى درآمد در چمیدن سرونازش                         به پا افتاد گیسوى درازش به مژگانش ز ناوکهاى خونریز                       نهاده صدهزاران خنجر تیز کشیده قوس ابرو تا بناگوش                        فکنده زلف پرچین بر سر دوش شکر بارید لعل نوش خندش                      خرام‏ آموز شد، سرو بلندش ز رخ بشکست رونق، مهرومه را                      فسون آموخت، بادام سیه را ز عارض طعنه زن شد، ارغوان را                   ز گل بخشید، زینت بوستان را ز گلبرگ جمالش، ناز مى ‏ریخت                      ...

فصل فى تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 فصل فى تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها:  در منابع متقدم و بسیارى از منابع متأخر، از این اثر نیریزى ذکرى به میان نیامده، با وجود این نسخه‏ اى از آن به شماره 30 / 2468 در بانکیپور موجود است . این نسخه در سال 1366 ه . ق. / 1947 م. ضمیمه الرسائل المتفرقه فى الهیئه للمتقدمین و معاصرى البیرونى چاپ شده است.        ...

قصیده در مولودیه حضرت امیر (ع)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
 خیمه بر طرف چمن زد یار سلطان بهار                                     چهره گل شد فروزان بر فراز شاخسار دکه عطار گردید از ریاحین بوستان                                      معدن یاقوت گردید از شقایق کوهسار عنبر افشان شد به باغ و راغ، ماه فروردین                      ...

سوال و جواب شیرین و فرهاد(اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
 یکى از زیباترین و دلکش‏ ترین قسمت‏ هاى این مثنوى "سوال و جواب شیرین و فرهاد" است  که متأثر از مناظره "خسرو با فرهاد" در مثنوى خسرو و شیرین نظامى است  و شاید بتوان گفت به همان زیبایى : "سوال و جواب شیرین و فرهاد" نخستین بار گفتا چیست نامت ؟               بگفتا گر قبول افتد غلامت بگفتا چیست آئینت به هستى؟            بگفت آئین و کیش بت پرستى بگفتا بت پرستیدن چه سود است؟        بگفت این مایه هر هست و بودست بگفتا...

شرح احوال و زندگانی سید محیی الدین فال اسیری
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید محیی الدین فال اسیری »
      سید على اکبر ملقب به محیى الدین، فرزند سید محمد و نوه مجتهد فارس، سید على اکبر فال اسیرى بود. سلسله نسب این خاندان به امام موسى بن جعفر (ع) مى‏رسد.      اصل آنان از دو روستاى فال و اسیر، از توابع لامردِ لارستان بوده و جدّ آنان، سید على ‏اکبر فال اسیرى، در شیراز اقامت گزید.      سید محیى الدین، در سال 1319 ق. مطابق با 1280 ش. در شیراز متولد شد و در همانجا، نزد عالمان و...

آثار ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی »
     صفى ‏الدین، رساله‏ اى در اعتقاد اهل سنّت نگاشت، همچنین بر منازل السائرین خواجه عبدالله انصارى و برخى آثار دیگر حواشى نوشت. با وجود این، تنها دو بیت از اشعار او در دست است که سخاوى در الضوء اللامع نقل کرده است:                               الا یا نفس ویحک لاتنامى                                           فکم نوما یورث من ملام                                                                      *                 یا عازما نحو الحبیب هناکا                                         قبل یدیه اذا وصلت هناکا      او در ربیع‏ الاوّل سال 864 هجرى قمرى به مکه مکرمه رفت...